z powodu
  • Odmiana nazwisk obcych z przyimkami
    16.04.2018
    16.04.2018
    Szanowni Państwo!
    Bardzo proszę o wyjaśnienie, jak poprawnie odmienić nazwiska takich artystów, jak: Girolamo da Campagna, Guglielmo della Porta, Juan Pantoja de la Cruz, Jacopo Barozzi da Vignola, Giovanni da Bologna. Skąd czerpać wiedzę na temat odmiany nazwisk obcych z przyimkami? Słowniki zalecają, by nazwiska odmieniać, ale można w nich spotkać nazwiska z przyimkami, przy których odnotowano, że są nieodmienne… Rodzi się pytanie, dlaczego niektóre są nieodmienne.

    Renata
  • z domu Nowak
    2.09.2012
    2.09.2012
    Chciałbym zapytać o interpunkcję wyrażenia z domu (w skrócie: z d.), wprowadzającego nazwisko panieńskie. Powinniśmy napisać: Janina Kowalska z domu Nowak czy Janina Kowalska, z domu Nowak, czy może raczej całą informację o nazwisku panieńskim ująć w nawias: Janina Kowalska (z domu Nowak)?
  • Kalki z angielskiego
    9.07.2020
    9.07.2020
    Takie zdanie znalazłam dziś w prasie: Z jakiegoś powodu komórki fazy REM są pierwszymi, które chorują. Dawniej napisałoby się Z jakiegoś powodu komórki fazy REM chorują pierwsze, a przykład z prasy wygląda na zupełnie zbędną, wprowadzającą nadmierną rozwlekłość, kalkę z angielskiego. Proszę o opinię.
  • Mówić z emfazą, kłaść na coś akcent
    6.07.2016
    6.07.2016
    Szanowni Państwo,
    zwracam się z uprzejmą prośbą o wyjaśnienie, czy słowo emfaza może być używane w celu podkreślenia, zaakcentowania czegoś. Innymi słowy, czy można napisać: Emfazy wymaga fakt… zamiast np. Należy zaakcentować fakt…, Wymaga podkreślenia, że…?

    Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem
    Czytelnik
  • seks z Ameryki
    18.01.2014
    18.01.2014
    Witam … mamy problem nurtujący mnie jak i moich znajomych. Jak zapytać się kogoś w polskim języku, czy ma ochotę na seks? Czy prawdą jest, że samo słowo seks jest zapozyczone z Ameryki? Pozdrawiam. Czekamy na odpowiedź.
  • wracać z powrotem
    4.10.2010
    4.10.2010
    Panie Profesorze,
    chciałabym zapytać o zwrot wracać z powrotem. Oczywiście jest to pleonazm, ale czy jest to błąd? Mam wrażenie, że przynajmniej w języku potocznym można by ten zwrot uznać za poprawny?
    Z poważaniem
    Paulina Chechłacz
  • do Pirla z Cannavarem

    4.12.2007
    4.12.2007

    Zgodnie z https://sjp.pwn.pl/zasady/257-68-3-Nazwiska-zakonczone-na-o;629634.html powinno się odmieniać nazwiska włoskich piłkarzy: do Pirla z Cannavarem, do Cannavara z Pirlem. Takie odmienione formy widzi się jednak i słyszy bardzo rzadko. Mam wrażenie, że ta reguła nie wytrzymała próby czasu i sportowych komentatorów. Czy to powód, by ją rozszerzyć, np. w przyszłych wydaniach słowników?

    A co z zakończonymi na -o nazwiskami hiszpańskimi i portugalskimi, bo to języki, które pominięto w https://sjp.pwn.pl/zasady/257-68-3-Nazwiska-zakonczone-na-o;629634.html

  • Interpunkcja w wypowiedzeniach z równoważnikami zdań
    1.02.2016
    1.02.2016
    Szanowni Państwo, jak należy traktować interpunkcyjnie takie wyrażenia:
    Zawsze tam(,) gdzie Ty,
    Zrobiłeś to wtedy(,) kiedy ja,
    Kto(,) jak nie on(,) mi w tym pomoże(?).
    Z grubsza chodzi mi o to, czy te przysłówki w momencie, gdy nie wprowadzają zdania podrzędnego, należy także poprzedzać przecinkami. A także mam wątpliwości co do znaku zapytania na końcu ostatniego przykładu.
    Z pozdrowieniami
    miłośnik polszczyzny
  • Nazwy osobowe z vel

    23.04.2024
    23.04.2024

    Szanowni Państwo, zwracam się do państwa z zapytaniem dotyczącym istoty nazwiska pana Szymona Szynkowskiego vel Sęk. Dokładniej chodzi o to, jak Państwa zdaniem należy traktować taką konstrukcję nazwiska. Czy całość znajdująca się za imieniem to pojedyncze, jednoczłonowe nazwisko? Czy jest to może nazwisko kilkuczłonowe? Powodem tych rozważań jest zagwostka, jak należałoby traktować takie nazwisko (a może nazwiska?), kiedy ktoś pragnie połączyć swoje z nazwiskiem małżonka (np. Kowalska i Nowak w Nowak-Kowalska). Jestem świadomy, że jest to kwestia natury prawnej i dlatego prosiłbym tylko o określenie, tak jak na początku pisałem, jak należy traktować takie i podobne nazwiska.

  • problemy transkrypcji z rosyjskiego
    17.03.2014
    17.03.2014
    Szanowni Państwo,
    jak należy oddać w transkrypcji rosyjskie что, чтобы – za pomocą cz czy sz? Słownik mówi, że rosyjską literę ч zapisujemy jako cz, ale w tych wyrazach jest ona wymawiana jako sz, stąd moje wątpliwości. Będę bardzo wdzięczna za pomoc.
    Z poważaniem
    Weronika Girys-Czagowiec
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego